«Όταν η μεσαία τάξη αποδυναμώνεται, αναλογιζόμαστε την απώλεια της Αριστοτελικής χρυσής μεσότητας»

Το  ευρώ, που  υποτίθεται  ότι  θα  ήταν  ο  θεμέλιος  λίθος  που  πάνω  του  θα  χτιζόταν  η  Ενωμένη  Ευρώπη, τώρα  είναι  η  βραδυφλεγής  βόμβα  που  απειλεί  να  τινάξει  στον  αέρα  την  Ευρωπαϊκή  Ένωση, η  οποία  ξεκίνησε  ως  μια  χαλαρή  ένωση  επτά  κρατών  και  σήμερα  είναι  ένας  πανίσχυρος  οργανισμός  27  χωρών, με  τα  φύλλα  συκής  της  συνθήκης  του  Μάαστριχτ  να  έχουν  σκορπιστεί  όμως  στους  τέσσερις  ανέμους  από  τα  κερδοσκοπικά  τσουνάμι  των  αγορών.

Η  Γερμανία  με  τους  δορυφόρους  της  εναντίον  των  ατάκτων  του  Νότου, η  Βρετανία -κατά  την  πάγια  τακτική  της-  μια  στο  καρφί  και  μια  στο  πέταλο  και  όλοι  μαζί  να  προτάσσουν  το  στενό  εθνικό  συμφέρον  και  πολλάκις  το  κομματικό.  Άλλοι  για  να  σωθούν  και  άλλοι  για  να  επωφεληθούν.  Η  μαύρη  τρύπα  του  ευρωβαράθρου, όμως, θα  τους  καταπιεί  όλους.  Και  τους  απελπισμένους  και  τους  αλαζόνες?

Από την άλλη μεριά, η  ελληνική  κοινωνία  βρίσκεται εν  καμίνω.  Το  ένα  κομμάτι  της  υποβλέπει  το  άλλο .Το  κράτος  λεηλατεί  τον  μικροεπαγγελματία  και  αυτός  κλέβει  το  κράτος.  Απόδειξη;  Τι  είναι  αυτό; Φόροι;  Αυτοί  είναι  μόνο  για  μισθωτούς  και  συνταξιούχους.  Μαζί  με  τις  περικοπές?

Αν  σε  κάτι  ο  Μαρξ  κατάφερε  να  συνεισφέρει  στη  μεγάλη  ιστορία  της  πάλης  των  ιδεών, είναι  οι  απόψεις  του  για  την  «πάλη  των  τάξεων».  Σε  αυτό  δεν  μπορούν  να  διαφωνήσουν  ούτε  οι  αντίπαλοί  του.  Φυσικά  και  πρέπει  να  εμπλουτιστούν  τα  κριτήρια  ή  και  τα  στοιχεία  ένταξης  του  καθενός  μας  στη  μία  ή  στην   άλλη  τάξη  και  κοινωνική  κατηγορία.  Ο  παραδοσιακός  «εργάτης»  καλύπτει  ένα  μικρό  ποσοστό  των  εργαζομένων.  Και  η  διεύρυνση  του  τομέα  των  υπηρεσιών, συχνά  τεχνητά, συχνά  παθολογικά, έχει  καταργήσει  στην  πράξη  τη  διάκριση  ανάμεσα  στον  εργοδότη  και  τον  εργαζόμενο.  Ο  μεγάλος  και  αυξανόμενος  αριθμός  αυτοαπασχολουμένων  δημιουργεί  ή  εντατικοποιεί  άλλα  φαινόμενα που  η  πάλη  των  τάξεων  δεν  τα  αφορά.

Δεν  έχει  αναδειχθεί, με  επιστημονική  καθαρότητα  και  πολιτική  εντιμότητα, το  γεγονός  ότι  όλη  αυτή  η  πολιτική  λιτότητας  έχει  θίξει  και  τραυματίσει  ειδικά  τη  μεσαία  τάξη.  Δεν  χρειαζόμαστε  να  αναλωθούμε  σε  δογματικές  ή  ιδεολογικές  αναζητήσεις  και  αγώνες  για  να  περιγράψουμε  και  οριοθετήσουμε  εννοιολογικά  τη  μεσαία  τάξη.  Ας  αρκεστούμε  να  εντάξουμε  σε  αυτή  όλους  τους  μεσαίους  (γιατί  όχι  και  τους  μικρομεσαίους;)  εισοδηματίες  που  πωλούν  την  εργασία  ή  τις  υπηρεσίες  τους: είτε  σε  συγκεκριμένο  εργοδότη, είτε  σε  αόριστο  αριθμό  αγοραστών, είτε  αυτοαπασχολούμενων.

Αρκετά  από  τα  μέτρα, τα  οποία  απλώς  συζητούνται  είτε  θα  ανακοινωθούν, τραυματίζουν  βαρύτατα  τη  μεσαία  τάξη ? αν  δεν  τη  συρρικνώνουν.  Η  αναίρεση  σε  σημαντικό  βαθμό  της  καθολικότητας  της  ιατροφαρμακευτικής  περίθαλψης  και  η  δραστική   μείωση  των  εισοδημάτων  της  μεσαίας  τάξης, ξεστρατίζει  και  εκτροχιάζει  το  κοινωνικό  κράτος.  Η  τυφλή  επιβολή  πλαφόν  στη  φαρμακευτική  δαπάνη αποδομεί  και  ξεθεμελιώνει το  αίσθημα  εμπιστοσύνης  προς  το  κράτος  και  τους  πολιτικούς  θεσμούς.  Και  εγκαθιστά  ένα  διαβρωτικό  συναίσθημα  ανασφάλειας ?τόσο  κραυγαλέας  που  επεκτείνεται  και  στους  άλλους  χώρους.  Η  αποδυνάμωση  και  συρρίκνωση  των  οδών  και  διαδικασιών  πρόσβασης  στην  υγεία και στα κοινωνικά εν γένει αγαθά, σε  συνδυασμό  με  την  πρωτοφανή  ανεργία  μεταξύ  των  νέων, αποτελούν  το  λίκνο  θορυβώδους  άρνησης  της  πολιτικής  που  ασκείται  θεσμικά  και  της  υπόθαλψης  αναρίθμητων  κοινωνικών  εντάσεων έως  και  ρήξεων.

Καταρχήν δεν  μπορούμε  να  αρνηθούμε  τη  λιτότητα  ως  αρχή  και  στόχο.  Ειδικά  σε  ένα  δυσμενές ευρωπαϊκό  και  διεθνές, πολιτικό  και  οικονομικό  περιβάλλον.  Δεν  μπορούμε  να  συγκρουστούμε  για  μέτρα, όπως  αύξηση  του  ορίου  ηλικίας  για  συνταξιοδότηση όταν, μάλιστα, θα  έπρεπε  να  τα  είχαμε  θεσμοθετήσει  πολύ  νωρίτερα και  έγκαιρα. Σήμερα, πια, είναι  πολύ  πιο  εύκολο  να  αποδεχθούμε  τη  λογική  των  αποκρατικοποιήσεων.  Αρκεί  βέβαια  η  διαδικασία  να  είναι  διαφανής, ανταγωνιστική  και  δικαιοκρατική  και  με  αποδεδειγμένο  το  δημόσιο  όφελος.

Μέτρα  όμως  που  προκαλούν  αισθήματα  ανασφάλειας  από  τη  μερική  ή  αξιοσημείωτη  κατάργηση  της  πλήρους  ιατροφαρμακευτικής  περίθαλψης, ή  μέτρα  που  δημιουργούν  στην  πράξη  ανυπέρβλητα  αναχώματα  στην  πρόσβαση  σε  κοινωνικά αγαθά  έχουν  ή  συνεπάγονται  τρία  σίγουρα  κακά: πρώτον, δεν  θα  έχουν  καμία  μακροοικονομική  απόδοση.  Το  αντίθετο, μάλιστα!  Δεύτερον, καταφέρουν  ένα  ισχυρό  πλήγμα  στη  μεσαία  τάξη  ως  παράγοντα  πολιτικής  και  κοινωνικής  ισορροπίας, που  αποτρέπει  ή  περιορίζει  την  οικονομική  και  κοινωνική  ανισότητα.

Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος-ιστορικός, (Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Βυζαντινής Ιστορίας απ΄ το Α.Π.Θ.), Δ/ντρια 3ου Γυμνασίου Τρικάλων

«Διαπιστώσεις, απόψεις, υποθέσεις για την κρίση στην Ελλάδα και στην Ευρώπη εν έτει 2013»

Η  κρίση  μπορεί  να  παρουσιάζεται  με  τη  μορφή  φυσικού  φαινομένου, αλλά  στην  πραγματικότητα  αποτελεί  ένα  εργαλείο  για  μια  τεράστια  και  απότομη  αναδιανομή  του  πλούτου.  Στον  σύνθετο  καπιταλιστικό  κόσμο  που  ζούμε, τα  οικονομικά  μεγέθη  έχουν  ξεπεράσει  κάθε  προηγούμενο  και  η  πολυπλοκότητα  των  φαινομένων  είναι  τέτοια  που  η  πλειονότητα  των  παικτών  σε  όλα  τα  επίπεδα (πολίτες, επιχειρήσεις, κράτη)  αδυνατεί  ή  δυσκολεύεται  να  κατανοήσει  τη  φύση  της  κρίσης, ενώ  ελάχιστοι  μπορούν  να  εκμεταλλευτούν  τη  συγκυρία. Continue reading

«Πολιτισμού παιχνίδια»

Μπορεί  το  καλοκαίρι  να  είναι  εποχή  ξενοιασιάς,  ωστόσο  αποτελεί  και  μια  μοναδική  ευκαιρία  ευαισθητοποίησης  και  συνειδητοποίησης  σε  ό, τι  αφορά  την ανθρωπιά, το  ανθρωπογενές περιβάλλον, τον πολιτισμό  και  την  προστασία  του.

Πώς επί παραδείγματι ο πολιτισμός και η ανθρωπιά   περνάει  μέσα  από  την  προστασία  των  τετράποδων? Μια  φωτογραφία  που  θα  με  στοιχειώνει  για  πάντα  εικονίζει  ένα  αδέσποτο  σκυλί  με  ανατιναγμένες  τις  δύο  γνάθους.  Κάποια  ανήλικα  τέρατα  στην  ελληνική  επαρχία  γιόρτασαν  το   Πάσχα βάζοντας  δυναμίτες  στο  στόμα  του.  Μάρτυρες  δηλώνουν  ότι  του  έδεσαν  και  το  στόμα  πρόχειρα  με  ένα  σύρμα, για  να  εξασφαλίσουν  το  θεαματικό  αποτέλεσμα.

Ένα  βίντεο  στο  you tube  δείχνει  τρία  ανήλικα -δεν  είναι  ούτε  δέκα  χρόνων-  που  διασκεδάζουν  κλωτσώντας  επανειλημμένα  ένα  γατί  μέσα  στην  πισίνα  ξενοδοχείου.  Ο  περήφανος  εικονολήπτης  σχολιάζει: «Κυρίες  και  κύριοι, τώρα  θα  μάθουμε  κολύμπι  στο  γατάκι»?  Και  το  πιο  αποκρουστικό  τεκμήριο  της  πεποίθησης  ότι  «δεν  κάνουν  τίποτα  κακό»  είναι  η  βιντεοσκόπηση  των  εγκλημάτων  τους, με  ακόλουθη «δημοσίευση»  σε τοποθεσίες του  Διαδικτύου.  Τα  παιδία  παίζει.  Οι  μεγάλοι  αδρανούν.  Και  μια  γενιά  αργότερα, οι  κοινωνιολόγοι  θα  αναρωτιούνται  πώς  ξεπέσαμε  σε  μια  κοινωνία  υπανθρώπων  που  νοιάζονται  μόνο  για  την  καλοπέρασή  τους.

Για όλους αυτούς τους λόγους η  συμμετοχή  των  παιδιών  σε περιβαλλοντικές, πολιτιστικές  ή  και  σε  φιλο-πολιτιστικές  δραστηριότητες  και  η  δημιουργία  ομάδων  εργασίας αποτελούν  τη  βάση  για  να αποκτήσουν ανθρωπιστικές ευαισθησίες, να γνωρίσουν  τον  περίγυρό  τους, το φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον, τα μνημεία ενός τόπου αλλά  και  για  να  βιώσουν  δραστηριότητες  οι  οποίες  μπορούν  να  τα  ευαισθητοποιήσουν  απέναντι  σε  ζητήματα πολιτισμού, ιστορίας, αρχαιολογίας. Τα  παιδιά  συλλέγοντας  το  κατάλληλο  υλικό  αποκτούν  γνώσεις  και  ενημερώνονται, αξιολογούν  τα  ευρήματά τους  και  κουβεντιάζοντας  τόσο  μεταξύ  τους  όσο  και  με  τους  γονείς  τους  μπορούν  να  αποφασίσουν  ή  και  να  υιοθετήσουν  προτάσεις-μέτρα  και  δράσεις  για  ένα  καλύτερο ανθρωπογενές περιβάλλον και για την αποτελεσματικότερη διατήρηση και προστασία μνημείων και αρχαιοτήτων.  Αυτή  η  αλληλουχία  διαδικασιών  -μαθαίνω, νοιάζομαι, συμμετέχω  και  δραστηριοποιούμαι-  είναι  πολυσύνθετη, με  εμπόδια  και  συχνές  απογοητεύσεις.  Αν  κατορθώσουμε  και  δημιουργήσουμε  στα  παιδιά  το  όραμα, τότε  υπάρχουν  πολλές  πιθανότητες  να  τα  δούμε  ενεργούς  αυριανούς  πολίτες.  Έτσι,  μέσω  της  συμμετοχής  και  της  εξοικείωσής  τους  με  έμπρακτες  δραστηριότητες, επιδιώκεται :

  • Η  ευαισθητοποίηση  των  παιδιών  και  κατ? επέκταση  της  τοπικής  κοινωνίας  για  τις  αξίες, τη  σημαντικότητα  και  τα  αποθέματα  του  πολιτισμικού  και  φυσικού  περιβάλλοντός  μας.
  • Η  ενεργός  συμμετοχή  τους  μέσα  από  προσιτές  και  εύκολες  πολιτιστικές  δραστηριότητες, που  μπορούν  να  πραγματοποιηθούν  μέσα  και  γύρω  από  το  σχολείο  τους  (υιοθεσία  και  συνεχής  φροντίδα  του  περίγυρού  μας).  Γενικότερα, τα  βήματα  ευαισθητοποίησης  κωδικοποιούνται  στα  ακόλουθα:
  1. Να  διδάσκετε  λιγότερο  και  να  μοιράζεστε  περισσότερο.  Πιστεύουμε  ότι  είναι  πολύ  σημαντικό  για  έναν  ενήλικα  να  μοιραστεί  τον  εσωτερικό  του  κόσμο  με  ένα  παιδί.  Μόνο  αν  μοιραστούμε  τις  βαθύτερες  σκέψεις  και  τα  συναισθήματά  μας  μπορούμε  να  επικοινωνήσουμε  και  να  εμπνεύσουμε  στους  άλλους  αγάπη  και  σεβασμό  για  τον πολιτισμό, το φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον και τα μνημεία του τόπου μας.
  2. Να  είστε  δεκτικοί, δηλαδή να  ακούτε  και  να  είστε  πάντα  σε  εγρήγορση  και  να  παρατηρείτε  τι  συμβαίνει  στη  φύση  γύρω  σας  κάθε  λεπτό, γιατί  σχεδόν  πάντα  εκτυλίσσεται  κάτι  ενδιαφέρον  και  συναρπαστικό.
  3. Να  είστε  ευαίσθητοι, γιατί  κάθε  ζαβολιά, κάθε  σχόλιο, κάθε  γέλιο, κάθε  επιφώνημα  είναι  μια  ευκαιρία  για  επικοινωνία.  Επομένως, ανταποκριθείτε  στη  διάθεση  των  παιδιών  και  στα  συναισθήματά  τους.
  4. Να  κεντρίζετε  την  προσοχή  των  παιδιών  χωρίς  καθυστέρηση  και  να  προκαλείτε  όσο  γίνεται  την  προσοχή  όλων  κάνοντας  παρεμβάσεις, ερωτήσεις  και  επισημαίνοντας  ενδιαφέρουσες  απόψεις, εικόνες  και  ήχους.
  5. Να  μη  μετατρέπετε  θέματα  πολιτισμικής  ευαισθητοποίησης, αγωγής  και  εκπαίδευσης  σε  αυτοτελή  μαθήματα.  Αρκούν  η  συμμετοχή  σε  δράσεις  πρακτικής  εφαρμογής  και  το  νοιάξιμο  για  τα  κοινά.
  6. Να  εξοικειωθείτε  αρχικά  με  τα μνημεία, τους αρχαιολογικούς χώρους και τα περιβάλλοντα των μουσείων,  παρατηρώντας  τα  προσεκτικά  και  στη  συνέχεια  να  παίξετε  παιχνίδια πολιτισμού και  να  συνομιλήσετε  διότι  υπάρχουν  ανεπανάληπτες  στιγμές  και  εικόνες  που  τραβούν  την  προσοχή  των  παιδιών.

Για  τους  παραπάνω  λόγους  δημιουργούμε  και  συμμετέχουμε  σε  ένα  πολυποίκιλο  πλαίσιο  ουσιαστικών  δραστηριοτήτων  που  δεν  περιορίζονται  μέσα  σε  ένα  σχολικό  έτος, αλλά  έχουν  συνέχεια  και  συνέπεια  σε  βάθος  χρόνου.  Εξάλλου, με  τις  διαδραστικές  δημιουργικές  δραστηριότητες, αλλά  και  με  τη  συνεχή  προσπάθεια:

  • Ζωντανεύουμε  τη  γνώση  κάθε  στιγμή.
  • Βιώνουμε  τον  πολιτισμό  καθημερινά.
  • Είμαστε  κοντά  στην  κοινωνία  συνεργαζόμενοι  και  συμμετέχοντες  στα  κοινά.

Τέλος, αυτό  που  οφείλουμε  να  τονίσουμε  είναι  ότι  οι  εκπαιδευτικοί  και  οι  εμψυχωτές  μπορούν  να  συντάξουν-δημιουργήσουν  τα  δικά  τους  φύλλα  εργασίας, ανάλογα  με  το  μαθησιακό  επίπεδο  των  παιδιών, τις  γνώσεις  που  έχουν  αποκτήσει  για  το  αντικείμενο  ή  τα  σχετικά  πολιτιστικά  ζητήματα, για  τις  ιδιαιτερότητες  και  τα  χαρακτηριστικά  κάθε  περιοχής  που  έχουν  την  ανάγκη  φροντίδας  και  διατήρησης.  Θα  ήταν  ιδιαίτερα  εποικοδομητικό  αν  εκπαιδευτικοί  και  μαθητές  προτείνουν  και  δικά  τους  φύλλα  εργασίας  ή  και  άλλες  δραστηριότητες  τα  οποία  θα  μπορούσαν  να  ευαισθητοποιήσουν  ακόμη  περισσότερο  τα  παιδιά  και  τις  τοπικές  κοινωνίες  για  την  προστασία, τη  διατήρηση  και  την  ανάδειξη  του  τοπικού και ευρύτερα του ελληνικού πολιτιστικού μας πλούτου, φυσικού και πνευματικού.

Continue reading

«Τα σημαντικότερα γεγονότα της εποχής του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς, στο πλαίσιο των σχέσεων υπόδουλων Ελλήνων και Τούρκων κυριάρχων (1521-1566)».

O Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής υπήρξε ένας από τους Οθωμανούς σουλτάνους που
έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ανάπτυξη της ναυτικής ισχύος της οθωμανικής
αυτοκρατορίας. Πρέπει δε να σημειωθεί ότι στην προσπάθειά του αυτή στηρίχθηκε σε
μια σειρά εξωμοτών/αρνησίθρησκων χριστιανών ναυτικών διοικητών όπως οι
ελληνικής καταγωγής...  Διαβάστε περισσότερα...
Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος-ιστορικός, (Μεταπτυχιακό Δίπλωμα
Βυζαντινής Ιστορίας απ΄ το Α.Π.Θ.), Δ/ντρια 3ου Γυμνασίου Τρικάλων

H κρίση του τέλους του 7ου αιώνα στο Βυζάντιο

«H κρίση του τέλους του 7ου αιώνα στο Βυζάντιο και ο ρόλος, σ? αυτή,
των καθεστωτικών παραγόντων: στρατού, δήμων, συγκλήτου.
Συσχετισμός δυνάμεων. Παρατηρήσεις, υποθέσεις, ερωτήματα».
Ο Βυζαντινός αυτοκράτωρ που σηματοδοτεί με τη βασιλεία του το τέλος 
 του 7ου και τις αρχές του 8ου αιώνα είναι ο Ιουστινιανός Β΄ ο 
 επονομαζόμενος Ρινότμητος. Ο προηγούμενος αιώνας (7ος) σημαδεύτηκε 
 απ? την ηγεμονική μορφή του Ηρακλείου και ο επόμενος(8ος) αρχίζει με 
 την έκπτωση, ρινοκοπία και γλωσσοκοπία του Ιουστινιανού του Β΄, 
 απέναντι στον οποίο στάθηκαν ιδιαίτερα επιθετικοί οι 
 μεγαλογαιοκτήμονες-αριστοκράτες. Οι αυτοκράτορες που προηγήθηκαν του 
 Ιουστινιανού του Β΄, Λεόντιος(695-698) και 
 Αψίμαρος-Τιβέριος(698-705) υπήρξαν σχετικά ανίσχυρες προσωπικότητες 
 στο να επιβάλλουν τις προσωπικές τους απόψεις για τον τρόπο 
 διοίκησης του κράτους και άσκησης της εξουσίας.
 Οι παράγοντες που οδήγησαν στην πρώτη ανατροπή του Ιουστινιανού του 
 Β΄(695) υπήρξαν ο ..διαβάστε περισσότερα........ 
Aμαλία Κ. Ηλιάδη, ιστορικός-βυζαντινολόγος (ΜΑ ΒυζαντινήςΙστορίας)

Η θέση της γυναίκας στο Βυζάντιο

 

μέσα από την τέχνη και τις σχετικές ιστορικές πηγές (για Γυμνάσια και Λύκεια). Σκέψεις και Παρατηρήσεις για τη Διδασκαλία με τις νέες τεχνολογίες (ΤΠΕ).

Σενάριο διδασκαλίας για Project

από την κ. Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογο-ιστορικό (Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Βυζαντινής
Ιστορίας απ? το Α.Π.Θ.), Δ/ντρια 3ου Γυμνασίου Τρικάλων

Αθλητικές δραστηριότητες και Παρουσίαση Καινοτόμων Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων στο 3ο Γυμνάσιο Τρικάλων(Σχολικό Έτος 2012-2013)

Το 3ο Γυμνάσιο Τρικάλων   πραγματοποίησε  αγώνες βόλεϊ και μπάσκετ καθώς και την παρουσίαση των Καινοτόμων Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων που εκπονήθηκαν κατά την τρέχουσα σχολική χρονιά. Την Πέμπτη και Παρασκευή, 25 και 26 /04/2013 αντίστοιχα, έγιναν αθλητικές δραστηριότητες στον αύλειο χώρο υπό την καθοδήγηση και το συντονισμό των γυμναστών  μας  κ.κ. Γκούτα Κων/νου, Πατσιάνη  Ηλία και Μπαϊρακτάρη Κων/νου, οι απονομές μεταλλίων, διπλωμάτων και κυπέλλων στις νικήτριες ομάδες του σχολείου

καθώς και  η τελική παρουσίαση όλων των Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων στην αίθουσα εκδηλώσεων του σχολείου μας  ενώπιον των μελών της Σχολικής μας Κοινότητας.

Τα εν λόγω εκπαιδευτικά προγράμματα που υλοποίησε εφέτος  το 3ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΤΡΙΚΑΛΩΝ είναι τα ακόλουθα:

1. «Εργαστήρι δημιουργικής ανάγνωσης και γραφής: Μελέτη και επεξεργασία νεανικού μυθιστορήματος  της Μ. Κλιάφα: Μια μπαλάντα για τη Ρεβέκκα»(Συντονίστρια: Ηλιάδη Αμαλία ΠΕ02, Συμμετέχοντες  Εκπαιδευτικοί: Μπανάσιου Ευαγγελία ΠΕ02, Ρουσουλιώτη Χαρίκλεια ΠΕ02)

2. «Όψεις βυζαντινού πολιτισμού: Μνημεία και προσωπογραφίες» (Συντονίστρια: Μπανάσιου Ευαγγελία ΠΕ02 , Συμμετέχοντες  Εκπαιδευτικοί: Ηλιάδη Αμαλία ΠΕ02,  Μαγαλιού Καλλιόπη ΠΕ19)

3. «Βιότοπος: η φύση στην αυλή μας» (Συντονίστρια: Τέγου Αγορίτσα ΠΕ06, Συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί: Μαγαλιού Καλλιόπη ΠΕ19, Καλλέργη Κωνσταντία ΠΕ08).

4. «Ταξίδι στο Μόναχο»(Συντονίστρια: Ψάλλα Αθανασία ΠΕ07, Συμμετέχουσα Εκπαιδευτικός: Βαλκανιώτη Αθανασία ΠΕ07)

5. «Ταξιδεύοντας στο Λονδίνο: μια πόλη ζωντανή, γεμάτη ιστορία και πολιτισμό»(Συντονίστρια: Πατραμάνη Ευαγγελία ΠΕ05, Συμμετέχουσα Εκπαιδευτικός: Παλάτου Βασιλική  ΠΕ06)

6. «Απόηχοι του παρελθόντος: Αρχαίοι Πολιτισμοί (Ίνκας-Μάγια-Ο μύθος της Ατλαντίδας»(Συντονίστρια: Παλάτου Βασιλική  ΠΕ06, Συμμετέχουσα εκπαιδευτικός: Τέγου Αγορίτσα ΠΕ06

7. ACTION AID HELLAS (Στα πλαίσια της Παγκόσμιας Εβδομάδας Δράσης  για την Εκπαίδευση)« Όλα τα παιδιά του κόσμου χρειάζονται δασκάλους» (Υπεύθυνη καθηγήτρια: Τέγου Ρίτσα ΠΕ06)

8. «Εργαστήρι Ζωγραφικής: Εικαστική αποτύπωση των Μνημείων της Ακρόπολης-Παρθενώνα»(Συντονίστρια: Καλλέργη Κωνσταντία ΠΕ08, Συμμετέχων Εκπαιδευτικός: Γκούτας Κων/νος ΠΕ11)

9. «Η Γερμανία και οι πόλεις της» (Υπεύθυνες καθηγήτριες: Ψάλλα Αθανασία ΠΕ07, Βαλκανιώτη Αθανασία ΠΕ07)

10. «Στο εργαστήρι του μικρού επιστήμονα: 10 Πειράματα φυσικής και οι τεχνολογικές τους κατασκευές» (Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μαυρομμάτη Ειρήνη ΠΕ04)

 

Οι επιδιωκόμενοι στόχοι και τα χαρακτηριστικά της μεθόδου project  με την οποία υλοποιούνται τα εκπαιδευτικά προγράμματα ως «καινοτόμα παιδαγωγικά εργαστήρια του μέλλοντος» είναι οι ακόλουθοι:

1. Η συγκεκριμένη μέθοδος θέλει να προωθήσει τη συμμετοχή του καθενός παιδαγωγού-εκπαιδευτικού, μαθητή/μαθήτριας, στη διαμόρφωση του μέλλοντός του.

2. .Επιδιώκει την ενσωμάτωση όλων των συμμετεχόντων. Με άλλα λόγια, κατά την υλοποίηση της μεθόδου ειδικοί και μη ειδικοί, γνώστες και μη γνώστες του θέματος συνεργάζονται.

3. Έχει ένα ολιστικό χαρακτήρα, δηλ. ερευνά το συνδυασμό των ατομικών αλλαγών με τις αλλαγές της κοινωνίας, της λογικής με την ενόραση, τη γνώση με το συναίσθημα.

4. Είναι μια μέθοδος δημιουργική, δηλ. είναι μια μέθοδος σχεδιασμού και ανάπτυξης στοιχείων, τα οποία κινητοποιούν τη δημιουργική φαντασία και τις αντιληπτικές ικανότητες των συμμετεχόντων.

5. Είναι μια μέθοδος επικοινωνιακή, δηλ. παρακινεί και δίνει την ευκαιρία για συμμετοχή συζήτηση και δημιουργία και στους διστακτικούς συμμετέχοντες.

(Οι τελικές παρουσιάσεις των πολιτιστικών και περιβαλλοντικών προγραμμάτων μας βρίσκονται αναρτημένες  στην ιστοσελίδα του σχολείου : mail@3gym-trikal.tri.sch.gr)

http://3gym-trikal.tri.sch.gr/wp-content/uploads/2013/04/byzantinos-politismos.pdf

http://3gym-trikal.tri.sch.gr/wp-content/uploads/2013/04/%CE%95%CE%B2%CF%81%CE%B1%CE%AF%CE%BF%CE%B9-MIA-BALANTA-GIA-TI-REBEKKA-synoptiki-morfi.pdf

http://3gym-trikal.tri.sch.gr/?cat=33 (Εκπαιδευτικά Προγράμματα)

http://3gym-trikal.tri.sch.gr/?cat=51 (Περιβαλλοντική Εκπαίδευση)

http://3gym-trikal.tri.sch.gr/?cat=53 (Αρχείο πολιτιστικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων)

http://3gym-trikal.tri.sch.gr/?cat=54 (Αρχείο προγραμμάτων Τοπικής Ιστορίας)

 

Η διευθύντρια

Αμαλία Ηλιάδη, Φιλόλογος (ΠΕ 02)

«Στιγμές, εικόνες, σκέψεις: το μάθημα των εικαστικών στο εργαστήρι του 3ου Γυμνασίου Τρικάλων: μια κυψέλη πολιτισμού στο ελληνικό δημόσιο σχολείο»

Εφέτος (σχολικό έτος 2012-2013) στο σχολείο μας εκπονήθηκε καινοτόμο εκπαιδευτικό πρόγραμμα πολιτιστικών δραστηριοτήτων με θέμα «Εργαστήρι Ζωγραφικής: Εικαστική Αποτύπωση των Μνημείων της Ακρόπολης-Παρθενώνα», στο οποίο συντονίστρια είναι η  κ.Καλλέργη-Γιάκου Ντία, καθηγήτρια εικαστικών.

Δείτε εδώ δείγματα της δουλειάς  των μαθητών στα πλαίσια του προγράμματος

Τα υποθέματα, οι επιμέρους διαστάσεις-όψεις  του  που προσέγγισαν  οι μαθητές αφορούν τη γνώση  του  Παρθενώνα  και  των  Μνημείων  της  Ακρόπολης, τη μελέτη στη  θεωρία  και  πράξη, την  ένταξή  τους  στο  Ιστορικό  Πλαίσιο του Χρυσού  Αιώνα  (5ος αι. π.Χ.), την λεπτομερειακή  ιστορική ? αρχαιολογική  ανάλυσή  τους, την εικαστική  τους  αποτύπωση με ζωγραφική  απόδοση  και  παραγωγή  νέων  έργων  τέχνης. Οι  παιδαγωγικοί  στόχοι  που τίθενται σε αυτή την περίπτωση είναι επομένως γνωστικοί, αξιακοί, συναισθηματικοί-βιωματικοί , όσο και απόκτησης  εικαστικών  δεξιοτήτων. Επίσης οργανωτικοί, με ψηφιοποίηση των  έργων  ζωγραφικής  απόδοσης  των  μαθητών-μαθητριών  και  διοργάνωση  έκθεσης, πραγματικής  και  εικονικής.

Η  έμπρακτη  πιστοποίηση  της  αξίας  του  αρχαίου  ελληνικού  πολιτισμού, ως  πηγής  έμπνευσης συντελείται με τον τρόπο αυτό μέσω της μεθοδολογίας  υλοποίησης του προγράμματος και των συνεργασιών  με  άλλους  φορείς,  τα οποία εδράζονται στα ακόλουθα στάδια: 1. Εντοπισμός ? επεξεργασία  εικονογραφικού  υλικού: Ζωγραφικοί  πίνακες, Σκαριφήματα, Σχέδια, Αρχιτεκτονικές και  Ζωγραφικές  Αναπαραστάσεις, Τεκμήρια  (ομαδοσυνεργατική  μέθοδος  project) 2. Συνεργασία  με  το  νέο  Μουσείο  της  Ακρόπολης: Επίσκεψη ? Παρακολούθηση  σχετικού  Εκπαιδευτικού  Προγράμματος 3. Οργάνωση  έκθεσης  ζωγραφικής, πραγματικής  και  εικονικής-ψηφιακής.

Τα πεδία  σύνδεσης  με  τα  προγράμματα  σπουδών  των  αντίστοιχων  γνωστικών  αντικειμένων αφορούν τα  μαθήματα: Ιστορία ? Τέχνη ? Αρχαιολογία, Εικαστικά: σχέδιο, ζωγραφική  αναπαράσταση,  Έκθεση ? Έκφραση  Ιδεών, Πολιτική  και  Κοινωνική  Αγωγή. Η διερεύνηση  του θέματος από τους μαθητές περιλαμβάνει  βιβλιογραφική  έρευνα  για  το  Χρυσό  Αιώνα  στην  Αρχαία  Αθήνα και εντοπισμό  εικονογραφικού  υλικού, συλλογή σχεδίων ? ζωγραφικών  και  αρχιτεκτονικών  αναπαραστάσεων,  κατάταξή  του  σε  ομάδες: μνημεία  της  Ακρόπολης  των  Αθηνών  (Παρθενών, Προπύλαια, Ναοί: Απτέρου  Νίκης, κτλ.),επεξεργασία, δηλαδή δημιουργία  θεματικών  ενοτήτων  και  ζωγραφικές  αποδόσεις  των  μελετηθέντων  μνημείων, με παράλληλη επισήμανση του λειτουργικού  τους  ρόλου  στον  Ιερό  Βράχο. Η, δε, υλοποίηση  των δράσεων  και  επισκέψεων του προγράμματος προϋποθέτει περιήγηση στο Νέο  Μουσείο  της  Ακρόπολης: παρατήρηση του  Ψηφιακού  Υλικού  και  περιήγηση  στον  Εικονικό  του  κόσμο.

Υπό τις κατευθύνσεις, λοιπόν, την επίβλεψη και σε συνεργασία με την καθηγήτριά τους των εικαστικών, οι μαθητές και οι μαθήτριές μας στοχεύουν  σε μια δυναμική παρέμβαση, από τη μεριά τους, στο πολιτιστικό γίγνεσθαι του σχολείου μας και της ευρύτερης περιοχής, με την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου προγράμματος εικαστικής και πολιτιστικής εμβάθυνσης. Βασική επιδίωξη του σχολικού καλλιτεχνικού μας εργαστηρίου είναι  η σταδιακή μύηση στο χώρο σπουδών των εικαστικών τεχνών και η δημιουργία πρόσφορων συνθηκών ανάπτυξης της καλλιτεχνικής έκφρασης στους εφήβους μαθητές μας.  Μέσα από ειδικά μελετημένα προγράμματα, προσαρμοσμένα στην ηλικία τους, το εργαστήρι προσφέρει σε παιδιά και εφήβους τη δυνατότητα,  μέσα από ευχάριστη αλλά στοχευμένη, δομημένη παιδαγωγικά και επιστημονικά απασχόληση, να πλησιάσουν την εικαστική δημιουργία, να μάθουν τη γλώσσα της και να χειριστούν διαφορετικά εκφραστικά μέσα, όπως σχέδιο, ζωγραφική, γλυπτική  κ.ά. Με ατομικές και ομαδικές εργασίες και την καθοδήγηση της έμπειρης δασκάλας τους κ. Ντίας Καλλέργη-Γιάκου, καλλιεργούνται, μέσα από τη διαδικασία της τέχνης με δημιουργικότητα, αυτοπειθαρχία και, όπου κρίνεται απαραίτητο, με καλλιτεχνική ελευθερία, αναδεικνύοντας  το ταλέντο στους πιο προικισμένους. Μαθητεύουν στο ζωγραφικό εργαστήρι του 3ου Γυμνασίου Τρικάλων  παράλληλα με το εκπαιδευτικό-σχολικό τους έργο, τη μελέτη και την επιμέλεια που απαιτείται σε όλα τα μαθήματα, γιατί το εικαστικό μας εργαστήρι έχει να επιδείξει αξιόλογη δραστηριότητα επιμορφωτικού και ψυχαγωγικού χαρακτήρα, όπως αποδεικνύεται και από τις φωτογραφίες που στηρίζουν, συνοδεύουν και εμπλουτίζουν αυτό το κείμενο. Εξάλλου, η εκπαίδευση μέσα από τις τέχνες συμβάλλει στην πραγματοποίηση ολοκληρωμένης μάθησης, δεδομένου ότι, ενώ γίνεται η γνωστική προσέγγιση διαφόρων θεμάτων, ενεργοποιείται ταυτόχρονα η κριτική σκέψη, η δημιουργικότητα, η συναισθηματική έκφραση και η φαντασία.

Στο πλαίσιο των στόχων αυτών, οι μαθητές και μαθήτριες του εργαστηρίου μας  πραγματοποιούν εκπαιδευτικές επισκέψεις σε εκθέσεις  οι οποίες φιλοξενούνται, κατά καιρούς, στην πόλη μας μα και σε άλλες πόλεις, στη διάρκεια εκπαιδευτικών εκδρομών. Ξεναγούνται στις εκθέσεις από τους υπευθύνους των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, συνήθως ιστορικούς της τέχνης & τεχνοκριτικούς ή επιμελητές των εκθέσεων,  και έτσι έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν και να θαυμάσουν μια σειρά έργων από πρόσφατες ή παλιότερες ενότητες δουλειάς,  τα οποία αποτυπώνουν τη μαγική ποιητική, τις αναζητήσεις και την πάντοτε φρέσκια και νεανική ματιά  ακμαίων και σύγχρονων ή παλαιότερων  δημιουργών. Μέσα από τις αναλυτικές αυτές  παρουσιάσεις  γίνεται  κατανοητό ότι, πράγματι, το έργο τέχνης «χαρίζει»  γνωστική επάρκεια, αναπτύσσει τη φαντασία , ωθεί τη σκέψη  σε πολλαπλές ερμηνείες,  ενδυναμώνει πολιτισμικά και  ευαισθητοποιεί αισθητικά. Εξάλλου, η ενεργοποίηση του στοχασμού αποτελεί θεμέλιο για κάθε θετική δράση των σκεπτόμενων και ενεργών πολιτών, έτσι ώστε να διαχειρίζονται την αλλαγή και να προσαρμόζονται στις νέες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες.

Με το πέρας των ξεναγήσεων, οι μαθητές συνήθως  δημιουργούν τα προσωπικά τους έργα,  με βάση έναν συγκεκριμένο πίνακα ζωγραφικής ή με  αφορμή το σύνολο του έργου ενός καλλιτέχνη, με στόχο να αντιληφθούν τη σχέση του λόγου με τις εικαστικές τέχνες. Παράλληλα, όμως, το έργο τέχνης ως αντικείμενο παρατήρησης προάγει το στοχασμό, προσφέρει ευελιξία επιλογών. Διεγείρει κατ? αρχάς τις αισθήσεις, στη συνέχεια ελκύει  την παρατηρητικότητα οριοθετώντας τη, γεγονός που κάνει τον στοχασμό περισσότερο εστιασμένο. Η προσήλωση αυτή μέσα από κατάλληλες διδακτικές προσεγγίσεις, δίνει τη δυνατότητα για βαθιά στοχαστική ενεργοποίηση: ερμηνεία συμβόλων, εντοπισμό μηνυμάτων, ανάκληση εμπειριών, ανάλυση και σύγκριση εννοιών, εύρεση εναλλακτικών προοπτικών. Το ζητούμενο είναι  να προκύψει ένα εικαστικό έργο ή ένα κείμενο ως έκφραση της εντύπωσης ή του συναισθήματος που δημιουργεί ένα έργο τέχνης. Γιατί η αξιοποίηση των τεχνών για μαθησιακούς σκοπούς σήμερα αναπτύσσεται ως μια μορφή εκπαίδευσης. Συγκεκριμένα, η εκπαίδευση μέσα από τις τέχνες συνίσταται στο ότι, ενώ μελετάται ένα μαθησιακό αντικείμενο, παρεμβάλλεται η ανάλυση έργων τέχνης, το περιεχόμενο των οποίων σχετίζεται με αυτό. Εξάλλου, η δημιουργική γραφή στο πλαίσιο του σχολείου στοχεύει στο να κάνει τους μαθητές «μικρούς συγγραφείς»,  δίνοντάς τους ερεθίσματα για έκφραση και δημιουργία. Έτσι, η εσωτερική επικοινωνία ή αλλιώς η ώσμωση μεταξύ  διαφορετικών μορφών τέχνης μπορεί να αποτελέσει πρόσφορο πεδίο πειραματισμού και έκφρασης των δημιουργικών ταλέντων των μαθητών.

Υπό αυτό το πρίσμα, οι  επισκέψεις  σε εκθέσεις ζωγραφικής είναι  πολύ ενδιαφέρουσες εμπειρίες, από τις οποίες οι μαθητές αποκομίζουν πολλαπλά οφέλη, επιτυγχάνοντας τη μάθηση μέσα από ενεργητικές διαδικασίες, που παράλληλα επιτρέπουν την έκφραση της δημιουργικότητάς τους. Τα νοήματα των έργων ανακαλύπτονται και στη συνέχεια αξιοποιούνται ως εναύσματα προκειμένου να πραγματοποιείται μια περισσότερο εμπλουτισμένη και ανοικτή σε ερμηνείες προσέγγιση των εξεταζόμενων θεμάτων. Τέτοιου είδους εκπαιδευτικές επισκέψεις παρέχουν στους μαθητές τις απαραίτητες δεξιότητες για την ανάπτυξη καινοτόμων δράσεων, οι οποίες θα ενδυναμώσουν τη δημιουργικότητα και την κριτική σκέψη τους, μέσω της επεξεργασίας έργων τέχνης.

«Εργαστήρι Ζωγραφικής: Εικαστική αποτύπωση των Μνημείων της Ακρόπολης-Παρθενώνα»(Συντονίστρια: Καλλέργη Κωνσταντία ΠΕ08)

Οι επιδιωκόμενοι στόχοι και τα χαρακτηριστικά της μεθόδου project  με την οποία υλοποιήθηκε το εν λόγω  εκπαιδευτικό πρόγραμμα ως «καινοτόμο παιδαγωγικό εργαστήριο του μέλλοντος» είναι οι ακόλουθοι:

1. Η συγκεκριμένη μέθοδος θέλει να προωθήσει τη συμμετοχή του καθενός παιδαγωγού-εκπαιδευτικού, μαθητή/μαθήτριας, στη διαμόρφωση του μέλλοντός του.

2. .Επιδιώκει την ενσωμάτωση όλων των συμμετεχόντων. Με άλλα λόγια, κατά την υλοποίηση της μεθόδου ειδικοί και μη ειδικοί, γνώστες και μη γνώστες του θέματος συνεργάζονται.

3. Έχει ένα ολιστικό χαρακτήρα, δηλ. ερευνά το συνδυασμό των ατομικών αλλαγών με τις αλλαγές της κοινωνίας, της λογικής με την ενόραση, τη γνώση με το συναίσθημα.

4. Είναι μια μέθοδος δημιουργική, δηλ. είναι μια μέθοδος σχεδιασμού και ανάπτυξης στοιχείων, τα οποία κινητοποιούν τη δημιουργική φαντασία και τις αντιληπτικές ικανότητες των συμμετεχόντων.

5. Είναι μια μέθοδος επικοινωνιακή, δηλ. παρακινεί και δίνει την ευκαιρία για συμμετοχή συζήτηση και δημιουργία και στους διστακτικούς συμμετέχοντες.

 Η διευθύντρια

Αμαλία Ηλιάδη, Φιλόλογος (ΠΕ 02)

«Σκέψεις και επισημάνσεις από το εργαστήρι δημιουργικής ανάγνωσης και γραφής, ως μιας κυψέλης πολιτισμού στο ελληνικό δημόσιο σχολείο»

Εφέτος (σχολικό έτος 2012-2013) στο σχολείο μας εκπονήθηκε καινοτόμο εκπαιδευτικό πρόγραμμα πολιτιστικών δραστηριοτήτων με θέμα «Εργαστήρι Δημιουργικής Ανάγνωσης και Γραφής: Μελέτη και επεξεργασία νεανικού μυθιστορήματος της Μ. Κλιάφα: Μια μπαλάντα για τη Ρεβέκκα» (Συντονίστρια: Ηλιάδη Αμαλία ΠΕ02, Δ/ντρια  Υπεύθυνοι καθηγητές: Μπανάσιου Ευαγγελία, Καταβούτα Αικατερίνη, Ρουσουλιώτη Χαρίκλεια ΠΕ02).

Τα υποθέματα, οι επιμέρους διαστάσεις-όψεις  του  που προσέγγισαν  οι μαθητές και  οι  παιδαγωγικοί  στόχοι  που τίθενται σε αυτή την περίπτωση υπήρξαν γνωστικοί, αξιακοί, συναισθηματικοί-βιωματικοί, όσο και απόκτησης  εικαστικών  δεξιοτήτων:

1. Η  ανάγνωση  ως  δημιουργική  και  κριτική  δραστηριότητα.

2. Η  γραφή  ως  προσωπική  αφήγηση, κατάθεση  απόψεων.

3. Προσέγγιση  της  ιστορίας  μέσα  από  τη  λογοτεχνία.

4. Η  λογοτεχνία  ως  μέσο  κατανόησης  και  εμβάθυνσης, συνειδητοποίησης  και  επεξεργασίας  του  «διαφορετικού».

Υπό τις κατευθύνσεις, λοιπόν, την επίβλεψη και σε συνεργασία με τις φιλολόγους καθηγήτριές τους, οι μαθητές και οι μαθήτριές μας στόχευσαν σε μια δυναμική παρέμβαση, από τη μεριά τους, στο πολιτιστικό γίγνεσθαι του σχολείου μας και της ευρύτερης περιοχής, με την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου προγράμματος πνευματικής, νοητικής και πολιτιστικής εμβάθυνσης. Βασική επιδίωξη του σχολικού  μας «εργαστηρίου» ήταν  η σταδιακή μύηση στο χώρο σπουδών των τέχνης της ανάγνωσης και της γραφής και η δημιουργία πρόσφορων συνθηκών ανάπτυξης της λεκτικής-καλλιτεχνικής έκφρασης στους εφήβους μαθητές μας.  Μέσα από ειδικά μελετημένα προγράμματα, προσαρμοσμένα στην ηλικία τους, το εργαστήρι προσέφερε σε παιδιά και εφήβους τη δυνατότητα,  μέσα από ευχάριστη αλλά στοχευμένη, δομημένη παιδαγωγικά και επιστημονικά απασχόληση, να πλησιάσουν τη λεκτική, γραπτή δημιουργία, να μάθουν τη γλώσσα της και να χειριστούν διαφορετικά εκφραστικά μέσα. Με ατομικές και ομαδικές εργασίες και την καθοδήγηση των έμπειρων καθηγητριών τους, καλλιεργήθηκαν, μέσα από τη διαδικασία της ανάγνωσης και της γραφής με δημιουργικότητα, αυτοπειθαρχία και, όπου κρίνεται απαραίτητο, με καλλιτεχνική ελευθερία, αναδεικνύοντας  το ταλέντο στους πιο προικισμένους. Μαθήτευσαν στο δημιουργικό εργαστήρι του 3ου Γυμνασίου Τρικάλων  παράλληλα με το εκπαιδευτικό-σχολικό τους έργο, τη μελέτη και την επιμέλεια που απαιτείται σε όλα τα μαθήματα, γιατί το εργαστήρι μας ανάγνωσης και γραφής έχει να επιδείξει αξιόλογη δραστηριότητα επιμορφωτικού και ψυχαγωγικού χαρακτήρα. Εξάλλου, η εκπαίδευση μέσα από τη λογοτεχνία συμβάλλει στην πραγματοποίηση ολοκληρωμένης μάθησης, δεδομένου ότι, ενώ γίνεται η γνωστική προσέγγιση διαφόρων θεμάτων, ενεργοποιείται ταυτόχρονα η κριτική σκέψη, η δημιουργικότητα, η συναισθηματική έκφραση και η φαντασία. (Ιστοσελίδα με τις εργασίες και τα κείμενα των μαθητών/τριών: http://3gym-trikal.tri.sch.gr)

Στο πλαίσιο των στόχων αυτών, οι μαθητές και μαθήτριες του εργαστηρίου μας  πραγματοποίησαν εκπαιδευτικές επισκέψεις σε εκθέσεις και παρακολούθησαν προγράμματα τοπικής ιστορίας από το Κέντρο Ιστορίας & Πολιτισμού ΚΛΙΑΦΑ ( Τα μνημεία της πόλης των Τρικάλων, Κολλίγοι και Τσιφλικάδες, Βαλκανικοί Πόλεμοι 1912-13 κ.ά)  οι οποίες φιλοξενούνται και υλοποιούνται κατά καιρούς, στην πόλη μας μα και σε άλλες πόλεις, στη διάρκεια εκπαιδευτικών εκδρομών. Ξεναγήθηκαν στις εκθέσεις από τους υπευθύνους των εκπαιδευτικών προγραμμάτων και από την κ. Μαρούλα Κλιάφα, η οποία τόσα πολλά και πολύτιμα προσφέρει στα εκπαιδευτικά και κοινωνικά δρώμενα της περιοχής μας,   και έτσι είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν και να θαυμάσουν μια σειρά έργων από πρόσφατες ή παλιότερες ενότητες δουλειάς,  τα οποία αποτυπώνουν την ποιητική με την ευρύτερη έννοια, τις αναζητήσεις και την πάντοτε φρέσκια και νεανική ματιά  ακμαίων σύγχρονων ή παλαιότερων  δημιουργών. Μέσα από τις αναλυτικές αυτές  παρουσιάσεις  γίνεται  κατανοητό ότι, πράγματι, τέτοια εκπαιδευτικά προγράμματα «χαρίζουν»  γνωστική επάρκεια, αναπτύσσουν τη φαντασία , ωθούν τη σκέψη  σε πολλαπλές ερμηνείες,  ενδυναμώνουν πολιτισμικά και  ευαισθητοποιούν αισθητικά. Εξάλλου, η ενεργοποίηση του στοχασμού αποτελεί θεμέλιο για κάθε θετική δράση των σκεπτόμενων και ενεργών πολιτών, έτσι ώστε να διαχειρίζονται την αλλαγή και να προσαρμόζονται στις νέες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες.

Με το πέρας των ξεναγήσεων και των παρουσιάσεων, οι μαθητές συνήθως  δημιουργούν τα προσωπικά τους έργα,  με βάση ένα συγκεκριμένο μυθιστόρημα-λογοτεχνικό κείμενο  ή με  αφορμή το σύνολο του έργου ενός συγγραφέα, με στόχο να αντιληφθούν τη σχέση του λόγου με τις άλλες εικαστικές-«καλές» τέχνες. Παράλληλα, όμως, το λογοτεχνικό έργο  και το έργο τέχνης γενικότερα, ως αντικείμενο απόλαυσης, μελέτης και παρατήρησης προάγει το στοχασμό, προσφέρει ευελιξία επιλογών. Διεγείρει κατ? αρχάς τις αισθήσεις, στη συνέχεια ελκύει  την παρατηρητικότητα οριοθετώντας τη, γεγονός που κάνει τον στοχασμό περισσότερο εστιασμένο. Η προσήλωση αυτή μέσα από κατάλληλες διδακτικές προσεγγίσεις, δίνει τη δυνατότητα για βαθιά στοχαστική ενεργοποίηση: ερμηνεία συμβόλων, εντοπισμό μηνυμάτων, ανάκληση εμπειριών, ανάλυση και σύγκριση εννοιών, εύρεση εναλλακτικών προοπτικών. Το ζητούμενο είναι  να προκύψει ένα κείμενο ή ακόμη κι ένα εικαστικό έργο, ως έκφραση της εντύπωσης ή του συναισθήματος που δημιουργεί ένα έργο λόγου και τέχνης. Γιατί η αξιοποίηση του λόγου και των τεχνών για μαθησιακούς σκοπούς σήμερα αναπτύσσεται ως μια μορφή εκπαίδευσης. Συγκεκριμένα, η εκπαίδευση μέσα από το δομημένο αλλά ελεύθερο λόγο και τις  τέχνες συνίσταται στο ότι, ενώ μελετάται ένα μαθησιακό αντικείμενο, παρεμβάλλεται η ανάλυση παράλληλων έργων-κειμένων , το περιεχόμενο των οποίων σχετίζεται με αυτό. Εξάλλου, η δημιουργική γραφή στο πλαίσιο του σχολείου στοχεύει στο να κάνει τους μαθητές «μικρούς συγγραφείς»,  δίνοντάς τους ερεθίσματα για έκφραση και δημιουργία. Έτσι, η εσωτερική επικοινωνία ή αλλιώς η ώσμωση μεταξύ  διαφορετικών μορφών τέχνης μπορεί να αποτελέσει πρόσφορο πεδίο πειραματισμού και έκφρασης των δημιουργικών ταλέντων των μαθητών.

Υπό αυτό το πρίσμα, οι  επισκέψεις  σε παντοειδείς ιστορικές, αρχαιολογικές και εικαστικές εκθέσεις  είναι  πολύ ενδιαφέρουσες εμπειρίες, από τις οποίες οι μαθητές αποκομίζουν πολλαπλά οφέλη, επιτυγχάνοντας τη μάθηση μέσα από ενεργητικές διαδικασίες, που παράλληλα επιτρέπουν την έκφραση της δημιουργικότητάς τους. Τα νοήματα των έργων ανακαλύπτονται και στη συνέχεια αξιοποιούνται ως εναύσματα προκειμένου να πραγματοποιείται μια περισσότερο εμπλουτισμένη και ανοικτή σε ερμηνείες προσέγγιση των εξεταζόμενων θεμάτων. Τέτοιου είδους εκπαιδευτικές επισκέψεις παρέχουν στους μαθητές τις απαραίτητες δεξιότητες για την ανάπτυξη καινοτόμων δράσεων, οι οποίες θα ενδυναμώσουν τη δημιουργικότητα και την κριτική σκέψη τους, μέσω της απόλαυσης και της επεξεργασίας της λογοτεχνίας ως έργου τέχνης.

Ιδιαίτερα προς την κ. Μαρούλα Κλιάφα, εξαιρετική συγγραφέα και ακούραστη ερευνήτρια της τοπικής μας ιστορίας  και εκ μέρους  του συλλόγου διδασκόντων του σχολείου μας και της πολιτιστικής ομάδας καθώς και της ομάδας εργασίας δημιουργικής ανάγνωσης και γραφής μαθητριών και μαθητών μας, απευθύνουμε θερμές  ευχαριστίες  για  τη στήριξή της  στο δύσκολο έργο μας, μέσω των προγραμμάτων και των παρουσιάσεων τοπικής ιστορίας που μας προσέφερε και συνεχίζει να προσφέρει αφειδώς και αφιλοκερδώς στους μαθητές μας. Επίσης την ευχαριστούμε  και για το ότι με πολλή αγάπη χάρισε στη σχολική μας βιβλιοθήκη δύο βιβλία της: «Δύσκολοι καιροί για μικρούς πρίγκηπες», των εκδόσεων Καστανιώτη της σειράς «Γέφυρες-Λογοτεχνία για νέους» και το σύγγραμμά της τοπικής ιστορίας «Τα του Δήμου εν δήμω» Το χρονικό του Δήμου Τρικκαίων (1883-1959) από τις Πρότυπες Θεσσαλικές Εκδόσεις. Οι μαθητές και οι μαθήτριές μας, ως μικρό αντίδωρο και παράλληλα «ενθύμιο» της στενής και τόσο αποδοτικής συνεργασίας μας, επεθύμησαν  να της  χαρίσουν έργα ζωγραφικής τους, τα οποία εμπνεύστηκαν από τα μνημεία, τα σημεία αναφοράς και την ιστορία της πόλης των Τρικάλων, της πόλης μας που και η κ. Μαρούλα Κλιάφα  πολύ και εμπράκτως αγαπά.

Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος-ιστορικός, Δ/ντρια 3ου Γυμνασίου Τρικάλων 

ΗΡΩΕΣ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ 1821 ΑΠΟ ΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Ήρωες της επανάστασης από τη  Μακεδονία

Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος-ιστορικός (Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Βυζαντινής Ιστορίας από το Α.Π.Θ.) Δ/ντριας 3ου Γυμνασίου Τρικάλων