Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος-ιστορικός, (Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Βυζαντινής Ιστορίας απ΄ το Α.Π.Θ.), Δ/ντρια 3ου Γυμνασίου Τρικάλων

Ο  ναός  της  Αγίας  Σοφίας, στον  πολυετή  βίο  του, δεν  υπέστη  μόνο  καταστροφές ως  κτίριο, οι  οποίες  και  μπορούσαν  να  επισκευασθούν. Καταστροφές  υπέστη  και  στον  εσωτερικό  του  πλούτο, φορητό  και  μη, ο  οποίος  εσυλήθη  και  κατεστράφη. Αυτός  δε  ο  πλούτος  δεν  ήταν  δυνατό  να  αποκατασταθεί. Διακόσια  πενήντα  χρόνια  πριν  ακόμη  οι  Τούρκοι  πατήσουν  το  πόδι  τους  στην  Κωνσταντινούπολη, η  πρωτεύουσα  του  Βυζαντινού  κράτους  καταλαμβάνεται  από  τους  Λατίνους (1204). Τότε  λεηλατήθηκαν  και  συλήθηκαν  τα  πάντα. Την  ίδια  δε  τύχη  είχε  και  ο   λαμπρότερος  ναός  της  Χριστιανοσύνης. Οι  Λατίνοι  δεν  σεβάστηκαν  τον  οίκο  του  Θεού  στον  οποίο  και  οι  ίδιοι  διατείνονταν  ότι  πίστευαν. Οι  πύλες  του  ναού, ο  ιερός  Άμβωνας, το  ιερό  Βήμα, η  αγία  Τράπεζα  κατακερματίσθηκαν. Αρπάχτηκαν  δε  μαζί  με  πολλά  άλλα  ιερά  και  πολύτιμα  σκεύη  και  έπιπλα  και   άμφια. Και  άλλα  από  αυτά  τα  μοιράστηκαν  μεταξύ  τους, άλλα  δε  μεταφέρθηκαν  στην  Ευρώπη  και  πουλήθηκαν  έναντι  μεγάλων  ποσών. Μεταξύ  των  συληθέντων  και  πωληθέντων  ήταν πολλά ιερά λείψανα και κειμήλια του αρχέγονου ανατολικού χριστανισμού: ο  ακάνθινος  στέφανος, η  λόγχη, ο  σπόγγος, ο  χιτώνας  και  μέρος  του  Τιμίου  Σταυρού, τα  οποία  πουλήθηκαν   στον  βασιλιά  της  Γαλλίας  Λουδοβίκο  τον  Θ΄ αντί  400.000  φράγκων. Σήμερα ορισμένα από αυτά  υπάρχουν  στον  ναό  της  Αναστάσεως, στην  Ιερουσαλήμ, και  συγκεκριμένα  στο  Τρίγωνο  του  Γολγοθά. Άλλα  από  αυτά  κόσμησαν  και  εξακολουθούν  να  κοσμούν  τους  ναούς  και  τις  πλατείες  των  διαφόρων  δυτικών  πόλεων, όπως  π.χ.  τον  ναό  του  Αγίου  Μάρκου  και  την  πλατεία  του  στη  Βενετία.

Για  να  μεταφέρουν  τα  λάφυρα  από  τον  ναό  της  Αγίας  Σοφίας  στο  πλοίο, το  οποίο  βρίσκονταν  αγκυροβολημένο  στο  λιμάνι, οι  Λατίνοι  εισήγαγαν  όνους  και  ημιόνους  μέσα  στο  ναό  και  τα  φόρτωναν. Δεν  έφτανε  όμως  αυτό. Η  ασέβειά  τους  είναι  ανωτέρα  κάθε  περιγραφής. Έπαιρναν  τα  άγια  ποτήρια  και  αφού  έχυναν  στη  γη  την  Αγία  Κοινωνία, τα  μεταχειρίζονταν  κατόπιν  ως  κοινά  ποτήρια  για  να  πίνουν  κρασί  και  νερό. Τα  κείμενα  των  ιερών  Ευαγγελίων  καταστρέφονταν. Κατόπιν  έπαιρναν  τα  επίχρυσα  και  με  πολύτιμους  λίθους  διακοσμημένα  περικαλύμματά  τους, τα  οποία  μεταφερόμενα  στην  Ευρώπη  κάλυπταν  τα  δικά  τους  Ευαγγέλια. Σε  όλο  το  διάστημα  της  κατοχής  της  Κωνσταντινούπολης  από  τους  Λατίνους (1204-1261)  η  Αγία  Σοφία  είχε  μετατραπεί  σε  ρωμαιοκαθολικό  ναό. Την  επισκεύασαν  μερικώς, παρουσιάζοντας  μερικά  αναλήμματα  με  δυτική  εμφάνιση.

Όταν  το  126 Continue reading →

Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος-ιστορικός, (Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Βυζαντινής Ιστορίας απ΄ το Α.Π.Θ.), Δ/ντρια 3ου Γυμνασίου Τρικάλων

Ένας  ναός  τέτοιας  μεγαλοπρέπειας  και  μεγαλείου, όπως  ήταν  ο  ναός  της  Αγίας  Σοφίας ,  ο  οποίος  υπήρξε  επί  αιώνες  ολόκληρους  το  ιερό  σύμβολο  εκατομμυρίων  ανθρώπων  διαφόρων  φυλών  και  λαών, φυσικό  ήταν  να  δημιουργήσει  γύρω  του  παραδόσεις  και  θρύλους. Υπάρχουν   πάρα  πολλοί τέτοιοι θρύλοι, μερικοί  εκ των  οποίων  είναι  πράγματι σχετικά άγνωστοι και ωστόσο πολύ χαρακτηριστικοί  και  γι? αυτό  αξίζει  να  τους  παραθέσουμε.

Το  κτίσιμο  της  Αγίας  Σοφίας  είχε  τελειώσει  και  ο  αυτοκράτωρ  Ιουστινιανός  διέταξε  τους  τεχνίτες  να  προσθέσουν  στον  τρούλο, με  γιγαντιαία  χρυσά  γράμματα, την  ακόλουθη  επιγραφή:

«Ο  Ιουστινιανός  αφιεροί  τον  ναόν  τούτον  τη  δόξη  του  Θεού».

Η  διαταγή  δόθηκε  την  παραμονή  των  εγκαινίων  και  ο  αυτοκράτωρ  ήταν  βέβαιος  ότι  η  διαταγή  του  θα  εκτελεσθεί  πιστά. Την  επόμενη ημέρα  των  εγκαινίων, ο  Ιουστινιανός  εισέρχεται  μεγαλοπρεπώς  στο  ναό, ακολουθούμενος  από  τον  Πατριάρχη  και  τους  αυλικούς  του. Προχωρεί  και  κάθεται  στον  χρυσό  θρόνο  του. Αρχίζει  να  περιφέρει  το  βλέμμα  του  γύρω  από  τον  ναό  και  να  θαυμάζει  το  έργο  του.  Ξαφνικά, υψώνοντας  το  βλέμμα  του  στον  τρούλο, διαβάζει  την  επιγραφή: «Ευφρασία  αφιεροί  τον  Ναόν  τούτον  τη  δόξη  του  Θεού». Τότε στρέφεται  προς  τον  Πατριάρχη, ο  οποίος  καθόταν  δίπλα  του  και  τον  ρωτά:

-Τί  σημαίνει  αυτός  ο  εμπαιγμός; Δεν  διέταξα  να  χαραχθεί  το  όνομά  μου  στον  θόλο; Ποια  είναι  αυτή  η  Ευφρασία; Θέλω  αμέσως  να  μάθω  γι΄  αυτή  τη  γυναίκα. Continue reading →

Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ

Αμαλία Ηλιάδη, φιλόλογος-ιστορικός, Δ/ντρια 3ου Γυμνασίου Τρικάλων

Αμαλία Ηλιάδη, φιλόλογος-ιστορικός, Δ/ντρια 3ου Γυμνασίου Τρικάλων

Πατήστε εδώ 

Βυζαντινά μνημεία της Θεσσαλονίκης από τους μαθητές του Β3 Χατζηγάκη Χρήστο και Τριανταφύλλου Ιωλάννη

από τη μαθήτρια του Β3 Πολύζου Βασιλική

Η Θεσσαλονίκη ως πόλη διαθέτει μεγάλο αριθμό βυζαντινών μνημείων, εξαιρετικής κατασκευής. Παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον στην αρχιτεκτονική τους και τη μεγαλοπρέπεια τους. Αναμφισβήτητα στη Θεσσαλονίκη βρίσκονται κάποια από τα σπουδαιότερα Βυζαντινά οικοδομήματα της Ελλάδας. Μερικές από τις σημαντικότερες βυζαντινές εκκλησίες της Θεσσαλονίκης είναι η Αχειροποίητος, ο Ναός Αγίας Αικατερίνης, ο Ναός Αγίων Αποστόλων Θεσσαλονίκης, η Μονή Βλατάδων, ο Ναός Αγίου Γεωργίου, ο Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου Θεσσαλονίκης, η Μονή Λατόμου (Ναός του Οσίου Δαβίδ), ο Ναός του Αγίου Νικολάου του Ορφανού, ο Ναός Αγίου Παντελεήμονα, ο Ναός του Παντοκράτορα Σωτήρα Χριστού, ο Ναός Αγίας Σοφίας, ο Ναός του Προφήτη Ηλία, η Παναγία των Χαλκέων και η Ροτόντα. Βυζαντινά λουτρά και οχυρωματικά έργα που δεσπόζουν είναι τα Βυζαντινά Λουτρά Άνω πόλης,  το Λουτρό του Κουλέ Καφέ, τα Βυζαντινά τείχη της Θεσσαλονίκης και το επταπύργιο. Continue reading →

Μια κριτική Περιήγηση στον κόσμο των εικόνων

επιλογές ζωγραφικών έργων τέχνης & φωτογραφιών 
της Αμαλίας Κ. Ηλιάδη, φιλολόγου-ιστορικού
Δ /ντριας 3ου Γυμνασίου Τρικάλων

ΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ: ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ

ΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ

Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος-

ιστορικός, (Μεταπτυχιακό
Δίπλωμα Βυζαντινής Ιστορίας
απ? το Α.Π.Θ.)

Ο Μ. Αλέξανδρος σε έργα τέχνης της Δύσης

Συντονίστρια, Υπεύθυνη Καινοτόμων Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων: Αμαλία  Ηλιάδη, ΠΕ02,Φιλόλογος-Ιστορικός

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ

Ημερολόγιο από το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης

   Στο πλαίσιο του Πολιτιστικού Προγράμματος  σχολικού έτους 2013-14 “ΟΨΕΙΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ-ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ” με συντονίστρια τη Δ/ντρια του 3ου Γυμνασίου Τρικάλων, φιλόλογο-ιστορικό Αμαλία Κ. Ηλιάδη, οι συμμετέχοντες μαθητές/τριες δημιούργησαν πρωτότυπα  έργα ζωγραφικής, εμπνεόμενοι/ες από την Βυζαντινή και Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική της Ελληνικής γης. Τα έργα τους, ακουαρέλες και σχέδια, ως πρωτόλειες απόπειρες απόδοσης ενός θέματος πολύ πλούσιου σε δυνατότητες, παρατίθενται ακολούθως:πέτρινα γεφύρια, οικίες βυζαντινές, εκκλησίες λιτές ή πολύχρωμες, δημόσια και ιδιωτικά κτίρια μιας μακρινής αλλά και οικείας καθημερινότητας, όπως την συνέλαβαν τα μάτια, η ψυχή, ο νους των παιδιών  και την απέδωσαν, άλλοτε περισσότερο επιδέξια και άλλοτε λιγότερο επιδέξια, εφηβικά χέρια πρόθυμα για έκφραση και δημιουργία.

Βυζαντινή Ναοδομία και Τέχνη στο Ελληνικό τοπίο

BYZANTINH TEXNH:AΡXITEKTONIKH ΚΑΙ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ

Παρουσίαση στα πλαίσια   του προγράμματος πολιτισμού με θέμα:“Όψεις Βυζαντινού Πολιτισμού”

από τη συντονίστρια κ. Αμαλία  Ηλιάδη, ΠΕ02,Φιλόλογος-Ιστορικός