Εφέτος (σχολικό έτος 2012-2013) στο σχολείο μας εκπονήθηκε καινοτόμο εκπαιδευτικό πρόγραμμα πολιτιστικών δραστηριοτήτων με θέμα «Εργαστήρι Δημιουργικής Ανάγνωσης και Γραφής: Μελέτη και επεξεργασία νεανικού μυθιστορήματος της Μ. Κλιάφα: Μια μπαλάντα για τη Ρεβέκκα» (Συντονίστρια: Ηλιάδη Αμαλία ΠΕ02, Δ/ντρια  Υπεύθυνοι καθηγητές: Μπανάσιου Ευαγγελία, Καταβούτα Αικατερίνη, Ρουσουλιώτη Χαρίκλεια ΠΕ02).

Τα υποθέματα, οι επιμέρους διαστάσεις-όψεις  του  που προσέγγισαν  οι μαθητές και  οι  παιδαγωγικοί  στόχοι  που τίθενται σε αυτή την περίπτωση υπήρξαν γνωστικοί, αξιακοί, συναισθηματικοί-βιωματικοί, όσο και απόκτησης  εικαστικών  δεξιοτήτων:

1. Η  ανάγνωση  ως  δημιουργική  και  κριτική  δραστηριότητα.

2. Η  γραφή  ως  προσωπική  αφήγηση, κατάθεση  απόψεων.

3. Προσέγγιση  της  ιστορίας  μέσα  από  τη  λογοτεχνία.

4. Η  λογοτεχνία  ως  μέσο  κατανόησης  και  εμβάθυνσης, συνειδητοποίησης  και  επεξεργασίας  του  «διαφορετικού».

Υπό τις κατευθύνσεις, λοιπόν, την επίβλεψη και σε συνεργασία με τις φιλολόγους καθηγήτριές τους, οι μαθητές και οι μαθήτριές μας στόχευσαν σε μια δυναμική παρέμβαση, από τη μεριά τους, στο πολιτιστικό γίγνεσθαι του σχολείου μας και της ευρύτερης περιοχής, με την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου προγράμματος πνευματικής, νοητικής και πολιτιστικής εμβάθυνσης. Βασική επιδίωξη του σχολικού  μας «εργαστηρίου» ήταν  η σταδιακή μύηση στο χώρο σπουδών των τέχνης της ανάγνωσης και της γραφής και η δημιουργία πρόσφορων συνθηκών ανάπτυξης της λεκτικής-καλλιτεχνικής έκφρασης στους εφήβους μαθητές μας.  Μέσα από ειδικά μελετημένα προγράμματα, προσαρμοσμένα στην ηλικία τους, το εργαστήρι προσέφερε σε παιδιά και εφήβους τη δυνατότητα,  μέσα από ευχάριστη αλλά στοχευμένη, δομημένη παιδαγωγικά και επιστημονικά απασχόληση, να πλησιάσουν τη λεκτική, γραπτή δημιουργία, να μάθουν τη γλώσσα της και να χειριστούν διαφορετικά εκφραστικά μέσα. Με ατομικές και ομαδικές εργασίες και την καθοδήγηση των έμπειρων καθηγητριών τους, καλλιεργήθηκαν, μέσα από τη διαδικασία της ανάγνωσης και της γραφής με δημιουργικότητα, αυτοπειθαρχία και, όπου κρίνεται απαραίτητο, με καλλιτεχνική ελευθερία, αναδεικνύοντας  το ταλέντο στους πιο προικισμένους. Μαθήτευσαν στο δημιουργικό εργαστήρι του 3^ου Γυμνασίου Τρικάλων  παράλληλα με το εκπαιδευτικό-σχολικό τους έργο, τη μελέτη και την επιμέλεια που απαιτείται σε όλα τα μαθήματα, γιατί το εργαστήρι μας ανάγνωσης και γραφής έχει να επιδείξει αξιόλογη δραστηριότητα επιμορφωτικού και ψυχαγωγικού χαρακτήρα. Εξάλλου, η εκπαίδευση μέσα από τη λογοτεχνία συμβάλλει στην πραγματοποίηση ολοκληρωμένης μάθησης, δεδομένου ότι, ενώ γίνεται η γνωστική προσέγγιση διαφόρων θεμάτων, ενεργοποιείται ταυτόχρονα η κριτική σκέψη, η δημιουργικότητα, η συναισθηματική έκφραση και η φαντασία. (Ιστοσελίδα με τις εργασίες και τα κείμενα των μαθητών/τριών: http://3gym-trikal.tri.sch.gr)

Στο πλαίσιο των στόχων αυτών, οι μαθητές και μαθήτριες του εργαστηρίου μας  πραγματοποίησαν εκπαιδευτικές επισκέψεις σε εκθέσεις και παρακολούθησαν προγράμματα τοπικής ιστορίας από το Κέντρο Ιστορίας & Πολιτισμού ΚΛΙΑΦΑ ( Τα μνημεία της πόλης των Τρικάλων, Κολλίγοι και Τσιφλικάδες, Βαλκανικοί Πόλεμοι 1912-13 κ.ά)  οι οποίες φιλοξενούνται και υλοποιούνται κατά καιρούς, στην πόλη μας μα και σε άλλες πόλεις, στη διάρκεια εκπαιδευτικών εκδρομών. Ξεναγήθηκαν στις εκθέσεις από τους υπευθύνους των εκπαιδευτικών προγραμμάτων και από την κ. Μαρούλα Κλιάφα, η οποία τόσα πολλά και πολύτιμα προσφέρει στα εκπαιδευτικά και κοινωνικά δρώμενα της περιοχής μας,   και έτσι είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν και να θαυμάσουν μια σειρά έργων από πρόσφατες ή παλιότερες ενότητες δουλειάς,  τα οποία αποτυπώνουν την ποιητική με την ευρύτερη έννοια, τις αναζητήσεις και την πάντοτε φρέσκια και νεανική ματιά  ακμαίων σύγχρονων ή παλαιότερων  δημιουργών. Μέσα από τις αναλυτικές αυτές  παρουσιάσεις  γίνεται  κατανοητό ότι, πράγματι, τέτοια εκπαιδευτικά προγράμματα «χαρίζουν»  γνωστική επάρκεια, αναπτύσσουν τη φαντασία , ωθούν τη σκέψη  σε πολλαπλές ερμηνείες,  ενδυναμώνουν πολιτισμικά και  ευαισθητοποιούν αισθητικά. Εξάλλου, η ενεργοποίηση του στοχασμού αποτελεί θεμέλιο για κάθε θετική δράση των σκεπτόμενων και ενεργών πολιτών, έτσι ώστε να διαχειρίζονται την αλλαγή και να προσαρμόζονται στις νέες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες.

Με το πέρας των ξεναγήσεων και των παρουσιάσεων, οι μαθητές συνήθως  δημιουργούν τα προσωπικά τους έργα,  με βάση ένα συγκεκριμένο μυθιστόρημα-λογοτεχνικό κείμενο  ή με  αφορμή το σύνολο του έργου ενός συγγραφέα, με στόχο να αντιληφθούν τη σχέση του λόγου με τις άλλες εικαστικές-«καλές» τέχνες. Παράλληλα, όμως, το λογοτεχνικό έργο  και το έργο τέχνης γενικότερα, ως αντικείμενο απόλαυσης, μελέτης και παρατήρησης προάγει το στοχασμό, προσφέρει ευελιξία επιλογών. Διεγείρει κατ? αρχάς τις αισθήσεις, στη συνέχεια ελκύει  την παρατηρητικότητα οριοθετώντας τη, γεγονός που κάνει τον στοχασμό περισσότερο εστιασμένο. Η προσήλωση αυτή μέσα από κατάλληλες διδακτικές προσεγγίσεις, δίνει τη δυνατότητα για βαθιά στοχαστική ενεργοποίηση: ερμηνεία συμβόλων, εντοπισμό μηνυμάτων, ανάκληση εμπειριών, ανάλυση και σύγκριση εννοιών, εύρεση εναλλακτικών προοπτικών. Το ζητούμενο είναι  να προκύψει ένα κείμενο ή ακόμη κι ένα εικαστικό έργο, ως έκφραση της εντύπωσης ή του συναισθήματος που δημιουργεί ένα έργο λόγου και τέχνης. Γιατί η αξιοποίηση του λόγου και των τεχνών για μαθησιακούς σκοπούς σήμερα αναπτύσσεται ως μια μορφή εκπαίδευσης. Συγκεκριμένα, η εκπαίδευση μέσα από το δομημένο αλλά ελεύθερο λόγο και τις  τέχνες συνίσταται στο ότι, ενώ μελετάται ένα μαθησιακό αντικείμενο, παρεμβάλλεται η ανάλυση παράλληλων έργων-κειμένων , το περιεχόμενο των οποίων σχετίζεται με αυτό. Εξάλλου, η δημιουργική γραφή στο πλαίσιο του σχολείου στοχεύει στο να κάνει τους μαθητές «μικρούς συγγραφείς»,  δίνοντάς τους ερεθίσματα για έκφραση και δημιουργία. Έτσι, η εσωτερική επικοινωνία ή αλλιώς η ώσμωση μεταξύ  διαφορετικών μορφών τέχνης μπορεί να αποτελέσει πρόσφορο πεδίο πειραματισμού και έκφρασης των δημιουργικών ταλέντων των μαθητών.

Υπό αυτό το πρίσμα, οι  επισκέψεις  σε παντοειδείς ιστορικές, αρχαιολογικές και εικαστικές εκθέσεις  είναι  πολύ ενδιαφέρουσες εμπειρίες, από τις οποίες οι μαθητές αποκομίζουν πολλαπλά οφέλη, επιτυγχάνοντας τη μάθηση μέσα από ενεργητικές διαδικασίες, που παράλληλα επιτρέπουν την έκφραση της δημιουργικότητάς τους. Τα νοήματα των έργων ανακαλύπτονται και στη συνέχεια αξιοποιούνται ως εναύσματα προκειμένου να πραγματοποιείται μια περισσότερο εμπλουτισμένη και ανοικτή σε ερμηνείες προσέγγιση των εξεταζόμενων θεμάτων. Τέτοιου είδους εκπαιδευτικές επισκέψεις παρέχουν στους μαθητές τις απαραίτητες δεξιότητες για την ανάπτυξη καινοτόμων δράσεων, οι οποίες θα ενδυναμώσουν τη δημιουργικότητα και την κριτική σκέψη τους, μέσω της απόλαυσης και της επεξεργασίας της λογοτεχνίας ως έργου τέχνης.

Ιδιαίτερα προς την κ. Μαρούλα Κλιάφα, εξαιρετική συγγραφέα και ακούραστη ερευνήτρια της τοπικής μας ιστορίας  και εκ μέρους  του συλλόγου διδασκόντων του σχολείου μας και της πολιτιστικής ομάδας καθώς και της ομάδας εργασίας δημιουργικής ανάγνωσης και γραφής μαθητριών και μαθητών μας, απευθύνουμε θερμές  ευχαριστίες  για  τη στήριξή της  στο δύσκολο έργο μας, μέσω των προγραμμάτων και των παρουσιάσεων τοπικής ιστορίας που μας προσέφερε και συνεχίζει να προσφέρει αφειδώς και αφιλοκερδώς στους μαθητές μας. Επίσης την ευχαριστούμε  και για το ότι με πολλή αγάπη χάρισε στη σχολική μας βιβλιοθήκη δύο βιβλία της: «Δύσκολοι καιροί για μικρούς πρίγκηπες», των εκδόσεων Καστανιώτη της σειράς «Γέφυρες-Λογοτεχνία για νέους» και το σύγγραμμά της τοπικής ιστορίας «Τα του Δήμου εν δήμω» Το χρονικό του Δήμου Τρικκαίων (1883-1959) από τις Πρότυπες Θεσσαλικές Εκδόσεις. Οι μαθητές και οι μαθήτριές μας, ως μικρό αντίδωρο και παράλληλα «ενθύμιο» της στενής και τόσο αποδοτικής συνεργασίας μας, επεθύμησαν  να της  χαρίσουν έργα ζωγραφικής τους, τα οποία εμπνεύστηκαν από τα μνημεία, τα σημεία αναφοράς και την ιστορία της πόλης των Τρικάλων, της πόλης μας που και η κ. Μαρούλα Κλιάφα  πολύ και εμπράκτως αγαπά.

Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος-ιστορικός, Δ/ντρια 3ου Γυμνασίου Τρικάλων 

Εντυπώσεις από τη συζήτηση με τη συγγραφέα κ. Μαρούλα Κλιάφα στα πλαίσια του προγράμματος: «Εργαστήρι Δημιουργικής Ανάγνωσης και Γραφής. Μελέτη και επεξεργασία νεανικού μυθιστορήματος της Μ. Κλιάφα: “Μια μπαλάντα για τη Ρεβέκκα”»

Γράφει η μαθήτρια της  Α΄τάξης  Κόκκα Ευαγγελίνα

Το 3^ο Γυμνάσιο Τρικάλων, την Τετάρτη, 10 Απριλίου 2013, είχε την τιμή και την χαρά να υποδεχθεί την συγγραφέα Μαρούλα Κλιάφα στα πλαίσια του εκπαιδευτικού προγράμματος «Εργαστήρι δημιουργικής ανάγνωσης και γραφής» συντονίστρια του οποίου είναι η κα Αμαλία Ηλιάδη φιλόλογος-ιστορικός, Διευθύντρια του 3ου Γυμνασίου Τρικάλων. Το σχολείο μας, μέσα από τούτο το πρόγραμμα  στοχεύει να καλλιεργηθεί η δια βίου σχέση μαθητή και λογοτεχνικού βιβλίου, να αναπτυχθεί ένας γόνιμος διάλογος μεταξύ μαθητών και δημιουργών, να γίνουν οι συγγραφείς εμπνευστές και πρότυπα για τα παιδιά και να γίνει μια νέα προσέγγιση του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας με τρόπο βιωματικό και ζωντανό, έχοντας ο μαθητής δίπλα του τον λογοτέχνη.

Έχοντας, λοιπόν, κατά νου όλα τα παραπάνω, το πρωινό της 10ης Απριλίου και ώρα 10π.μ. συγκεντρωθήκαμε στην αίθουσα προβολών του σχολείου, ομάδα μαθητών απ?όλες τις τάξεις του  Γυμνασίου με τη συνοδεία καθηγητών, για να συζητήσουμε με την συγγραφέα Κα Μαρούλα Κλιάφα το βιβλίο της «Μία μπαλάντα για τη Ρεβέκκα» (προηγουμένως, υπό την καθοδήγηση της κυρίας Ηλιάδη, είχε ανατεθεί σε ομάδα μαθητών η ανάγνωση του βιβλίου) αλλά και να της θέσουμε διάφορα ερωτήματα που στροβιλίζουν συνήθως τον εφηβικό νου.

  Το μοίρασμα των κοινών ανησυχιών για τη λογοτεχνία, οι εύστοχες ερωτήσεις των παιδιών και κυρίως ο ειλικρινής και ανθρώπινος λόγος και τόνος της συγγραφέα βοήθησαν στη δημιουργία μιας ωραίας λογοτεχνικής συντροφιάς που προχώρησε και στη διερεύνηση των  βαθύτερων λόγων της λογοτεχνικής της συγγραφής. Άνθρωπος πολύπλευρος, με ανεξάντλητη ευρυμάθεια, έδινε σαφείς και ειλικρινείς απαντήσεις αποκαλύπτοντάς μας πολλές πτυχές από την προσωπική της και κυρίως την παιδική της ζωή. Φανατική αντιρατσίστρια, φανερή υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των αδύναμων και «των διαφορετικών»,  γνώστρια της τωρινής δυσχερούς κατάστασης της χώρας μας, ρεαλίστρια, αφού τα έργα της στηρίζονται όπως μας εξομολογήθηκε, σε πραγματικά γεγονότα (στο βιβλίο της «Μία μπαλάντα για τη Ρεβέκκα» συνυπάρχουν τόσο τα ιστορικά γεγονότα όσο και εμπειρίες της δική της ζωής, αφού ως μικρό παιδί βίωσε τις σκληρές μέρες της Κατοχής).

Με λόγο μεστό και ευθύβολο, μητρική καλοσύνη,  φυσική γλυκύτητα και την ευγένεια του βαθειά καλλιεργημένου ανθρώπου η κυρία Μαρούλα Κλιάφα ξεκλείδωσε κείμενα και ψυχές, απεγκλώβισε τη λογοτεχνία από τα σχολικά εγχειρίδια και μας την πρόσφερε, μέσα από τη δίωρη συνάντησή μας, σαν ζωντανή δύναμη και ενστικτώδη σχεδόν ανάγκη. Χωρίς κόπο και επιτήδευση, με χιούμορ και σύγχρονη ματιά, με μια ανάλαφρη γοητεία που γέμισε την αίθουσα, μαθητές και καθηγητές μετεωριστήκαμε μαζί της στο φώς της λογοτεχνίας και χωρίς ενοχές παραδεχτήκαμε ότι όλοι έχουμε ανάγκη την ομορφιά που παίρνουμε από το λόγο, τα βιωματικά ή και νοερά ταξίδια, τα μηνύματα από την επαφή με τους συνανθρώπους μας. Η κυρία Μαρούλα Κλιάφα με την παρουσία της στο σχολείο μας αποτέλεσε ζωντανή απόδειξη πως όταν το πνεύμα διατηρεί την νεανικότητα του, παρασύρει πολλές φορές και το σώμα.

Γράφει ο μαθητής της Β΄τάξης Γουναρόπουλος Στέλιος:

Την περασμένη Τετάρτη (10 Απριλίου) επισκέφτηκε το σχολείο μας η διάσημη Τρικαλινή συγγραφέας, κυρία Μαρούλα Κλιάφα. Έτσι, όλα τα παιδιά που εμπλέκονται στα περιβαλλοντικά και βυζαντινά προγράμματα καθώς και τα παιδιά που συμμετέχουν στη λέσχη ανάγνωσης βιβλίων της Μαρούλας Κλιάφα συγκεντρωθήκαμε στη ευρύχωρη αίθουσα πολλαπλών χρήσεων του σχολείου μας για να συζητήσουμε μαζί της για το βιβλίο «Μια μπαλάντα για τη Ρεβέκκα» που έγραψε η ίδια και που έγινε στόχος μελέτης των παιδιών της λέσχης αναγνωστών.

Αφιερώσαμε δύο διδακτικές ώρες και αποκομίσαμε πολλά από την άκρως εποικοδομητική συζήτηση με αυτή τη σοφή γυναίκα. Μας δόθηκε η ευκαιρία να της κάνουμε ερωτήσεις πάνω στο βιβλίο, στη εμπειρία της αλλά και στη θέση της πάνω σε κοινωνικοπολιτικά θέματα. Γνωρίσαμε πολλά πράγματα για τη ζωή της, τα δύσκολα παιδικά της χρόνια, την πορεία της ως συγγραφέας αλλά και ως άνθρωπος καθώς και την άποψη της για τη σημερινή άθλια οικονομική κατάσταση της Ελλάδας. Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να πω ότι μου προκάλεσε μεγάλη εντύπωση το γεγονός ότι η κ. Κλιάφα μας είπε ότι αυτό που βιώνουμε τη σημερινή εποχή δεν είναι τίποτα σε σχέση με τη φτώχεια και την εξαθλίωση που γνώρισαν οι Έλληνες τα χρόνια της κατοχής αλλά και άλλες δυσχερείς παλαιές περιόδους.

Επίσης η κ. Κλιάφα έθιξε το πρόβλημα του ρατσισμού στις μέρες μας, που έχει λάβει τεράστιες διαστάσεις, δηλώνοντας ότι τάσσεται κατά του ρατσισμού, του φασισμού και του σχολικού εκφοβισμού (bullying), τα οποία θέματα και αναπτύσσει σε πολλά βιβλία της.

Αξιοσημείωτο είναι ακόμη ότι για κάθε  απάντησή της σε μία ερώτησή μας έφερνε και από ένα παράδειγμα από την καθημερινή της ζωή και κυρίως από την παλαιότερη ζωή της, έτσι ώστε να είναι πιο τεκμηριωμένη.

Συνοψίζοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά τη διευθύντρια του σχολείου μας κ. Ηλιάδη για την πρόσκληση που απέστειλε στην κ. Κλιάφα καθώς και την κ. Κλιάφα που την αποδέχτηκε με τη σειρά της και οργάνωσε αυτή τη συζήτηση. Μέσω αυτής της ενδιαφέρουσας συνομιλίας μαζί της γνωρίσαμε νέες εμπειρίες και καινούργιες γνώσεις που αναμφισβήτητα θα μας φανούν χρήσιμες στο μέλλον.

Γράφει η μαθήτρια της Α΄τάξης Σιάγκα Χριστίνα

Το πρωϊνό της Τετάρτης της 10ης Απριλίου, επισκέφτηκε το σχολείο μας η γνωστή τρικαλινή συγγραφέας Κα Μαρούλα Κλιάφα. Η επίσκεψή της αυτή είχε σαν κύριο λόγο εμείς οι μαθητές που συμμετείχαμε στην ομάδα μελέτης και επεξεργασίας του βιβλίου της «Μια μπαλάντα για τη Ρεβέκκα», να γνωρίσουμε τη συγγραφέα από κοντά, να συζητήσουμε μαζί της και να υποβάλλουμε ερωτήσεις σχετικά με το βιβλίο αλλά και για άλλα θέματα.

            Η Κα Κλιάφα με προθυμία δέχθηκε να απαντήσει σε δεκάδες ερωτήσεις μας σχετικά με το βιβλίο, αλλά και σε προσωπικές. Πράγματι, με ένα χαμόγελο στα χείλη, απαντούσε σε κάθε ερώτηση αργά και καθαρά, με αναλυτικό τρόπο και έναν ευχάριστο ρυθμό. Με  αφορμή τις ερωτήσεις η Κα Κλιάφα, δεν παρέλειψε να μας αναφέρει και γεγονότα από τη ζωή της. Πραγματικά καταφέραμε να γνωρίσουμε τη συγγραφέα, καθώς μας αποκάλυψε στοιχεία της ζωής της και του χαρακτήρα της, όπως την αντιρατσιστική της συμπεριφορά και τη μικρή ρατσιστική συμπεριφορά που υπέστη λόγω του γυναικείου της φύλου, καθώς και τη μετακόμισή της λόγω του πολέμου και τα δεινά που προκάλεσε σε αυτήν και την οικογένειά της. Μας μίλησε για τη συγγραφική της γνώμη, καθώς και ότι θεωρεί ότι το βιβλίο πρώτα είναι για διασκέδαση και μετά για μάθηση, όπως και για την άρνησή της για τη λεγόμενη «συνταγή» του πετυχημένου βιβλίου. Επίσης μας αποκάλυψε την αγάπη της για τη συγγραφή των βιβλίων, αλλά και τη συνήθειά της να μετακινείται με ποδήλατο.

            Τελικά, χωρίς να το καταλάβουμε, πέρασαν δύο ώρες γεμάτες γνώσεις. Είμαι πολύ χαρούμενη που μου δόθηκε η ευκαιρία αυτή και τυχερή γιατί σπάνια έχει κανείς τη δυνατότητα να γνωρίσει από κοντά τους συγγραφείς των βιβλίων που έδωσαν ζωή στους ήρωες που αγάπησε. Είναι μια ευκαιρία που αν και σου δίνεται σπάνια, σε γεμίζει με αγάπη για το διάβασμα και τη γνώση.      

Γράφει ο μαθητής της Α΄τάξης Σδόγκος Ηλίας

Την περασμένη εβδομάδα στο Σχολείο μας είχαμε μια συνάντηση με τη συγγραφέα κ. Μαρούλα Κλιάφα, η οποία μας επισκέφτηκε με σκοπό να συζητήσει μαζί μας για το συγγραφικό της έργο και ιδιαίτερα για το μυθιστόρημά της «Μια Μπαλάντα για τη Ρεβέκκα».

Η χαρά μας ήταν ιδιαίτερη διότι μας δόθηκε η ευκαιρία να πάρουμε απαντήσεις στα ερωτήματα που μας γεννήθηκαν μελετώντας το μυθιστόρημα, το οποίο επεξεργαστήκαμε, γράψαμε τις εντυπώσεις μας , χαρακτηρίσαμε πρόσωπα και απαντήσαμε σε σχετικό ερωτηματολόγιο.

Η παρουσία της στο Σχολείο μας είχε ένα «βάρος», σκόρπιζε «λογοτεχνικό αέρα». Ως αξιόλογη λογοτέχνης και άνθρωπος, βρήκε αμέσως τον τρόπο να επικοινωνήσει άριστα μαζί μας. Οι ερωτήσεις των μαθητών ήταν πολλές και οι απαντήσεις της  κ. Κλιάφα  πολύ ενδιαφέρουσες.

Τα έργα της, μας είπε, στηρίζονται σε πραγματικά γεγονότα. Στη ζωή της Ρεβέκκας για παράδειγμα υπάρχουν ιστορικά γεγονότα, αλλά υπάρχουν και εκείνα που είναι τμήμα της δικής της ζωής, διότι κι εκείνη έζησε τις θλιβερές μέρες της Κατοχής. Δε θα μπορούσε να γράψει  κάτι φανταστικό διότι δεν την εκφράζει.

Πιστεύω πως η κ. Κλιάφα δε  θέλει γράφοντας να εξάψει μόνο τη φαντασία του αναγνώστη, αλλά προτιμά να αναδεικνύει πραγματικά γεγονότα που προκαλούν θετικά, προβληματίζουν και ευαισθητοποιούν, στολίζοντάς τα με τον τρόπο που εκείνη γνωρίζει.

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης  διαπίστωσα πως  αγαπά και γνωρίζει πολύ την πατρίδα της και ιδιαίτερα τον τόπο που γεννήθηκε και μεγάλωσε, γι? αυτό άλλωστε ασχολείται με την τοπική ιστορία, τη συλλογή  λαϊκών παραμυθιών, παραδοσιακών παιχνιδιών και παλαιών φωτογραφιών. Αγωνίζεται με την πένα της αλλά και έμπρακτα να κρατήσει ζωντανό τον πολιτισμό και την ιστορία του τόπου της, αφήνοντας έτσι μια σπουδαία κληρονομιά στις επόμενες γενιές.

Ιδιαίτερη είναι η αγάπη της για τα παιδιά και τους εφήβους. Προβληματίζεται με τα προβλήματά τους και ανησυχεί με τις ανησυχίες τους. Τα έργα της για τους εφήβους είναι συναρπαστικά και διδακτικά.

Οι φυλετικές διακρίσεις και ο ρατσισμός είναι ξένα για εκείνη και προσπαθεί με κάθε τρόπο να τα καυτηριάζει. Προσωπική της εμπειρία, λέει, πως είναι αρκετά δύσκολο να δείξεις ότι δεν είσαι  ρατσιστής,   αλλά όποιος έχει θέληση τα καταφέρνει.

Είναι πολύ ενδιαφέρον να συζητάς με την κ. Κλιάφα.   Η  ηρεμία , το ύφος της και ο διαφορετικός τρόπος που έχει να μιλά για τα διάφορα θέματα  σε καθηλώνουν και δεν μπορείς να αποσπάσεις την προσοχή σου από αυτό που παρακολουθείς. Επιθυμείς να ρωτάς, να ρωτάς?

Ο χρόνος  της συνάντησής μας δυστυχώς  έληξε.

Φύγαμε ελπίζοντας σε μια επόμενη συνάντηση.

Συντονίστρια: Μπανάσιου Ευαγγελία, φιλόλογος ΠΕ02

Δείτε εδώ την τελική παρουσίαση του προγράμματος

Συντονίστρια: Αμαλία Ηλιάδη, φιλόλογος-ιστορικός ΠΕ02, Δ/ντρια 3ου Γυμνασίου Τρικάλων

Δείτε εδώ την τελική παρουσίαση του προγράμματος

MYSTRAS – MONEMVASIA

από τη μαθήτρια της Β΄ τάξης Ζησοπούλου Ευθυμία.

μια εργασία σε Power Point  της μαθήτριας του Β3 Λυδίας Παπαγόρα στα πλαίσια του περιβαλλοντικού προγράμματος “Βιότοπος, η φύση στην αυλή μας”

Θρύλοι και παραδόσεις του Ν. Τρικάλων

από τη μαθήτρια του Β4 Χατζηγάκη Κατερίνα. 

Μυστράς-Μονεμβασιά

Λελούδι της Μονεμβασιάς
και κάστρο της Λαμίας
και Παλαμήδι τ? Αναπλιού

Θυμάμαι αυτό το δημοτικό τραγούδι από το στόμα του παππού μου του Νικόλα να είναι ζυμωμένο με τις αναμνήσεις των πρώτων παιδικών μου χρόνων. Από πολύ μικρή είχα αυτήν την έντονη επιθυμία να επισκεφτώ κι εγώ μια μέρα το κάστρο της Μονεμβασιάς. Διαβάστε περισσότερα…

Δήλωσα συμμετοχή στο πρόγραμμα γιατί η ιστορία μ? ενδιαφέρει πάρα πολύ και πίστεψα ότι έτσι θα μου δινόταν η ευκαιρία να μάθω περισσότερα. Επιπλέον ήταν και η πρώτη φορά που θα έπαιρνα μέρος σε ένα πρόγραμμα και ήμουν περίεργος «περί τίνος πρόκειται».

Η εξέλιξή του δικαίωσε την επιλογή μου. Από τις πρώτες μέρες άρχισα να απολαμβάνω την όλη ιδέα. Οι επισκέψεις, που κάναμε, με τα άλλα παιδιά του προγράμματος, στο κέντρο ιστορίας και πολιτισμού Κλιάφα μας έφεραν σε επαφή με διάφορα ιστορικά θέματα που αφορούν τη ζωή του τόπου μας αλλά και της χώρας μας γενικότερα. Η επίσκεψη στην αρχαιολογική έκθεση στο Τζαμί, όπου πρώτη φορά έμαθα για αρχαιολογικά ευρήματα του τόπου μου, η ενημέρωση στο σχολείο, από ιστορικό, για τους Εβραίους και την ιστορία τους, η εργασία που έκανα, για τον Ιουστινιανό, αλλά και οι εργασίες των άλλων παιδιών που διάβασα, μ? οδήγησαν σε ένα διαφορετικό τρόπο μάθησης. Η πρόσφατη εκδρομή στο Μυστρά ήταν η απόλυτη δικαίωση της συμμετοχής μου στο πρόγραμμα.

Μέχρι τώρα πίστευα ότι μάθαινε κανείς μόνο με την εκπαιδευτική διαδικασία της σχολικής τάξης. Η εκπαιδευτική διαδικασία, όμως, έξω από το χώρο του σχολείου είναι πολύ διαφορετική. Είναι πιο ενδιαφέρουσα, πιο ζωντανή και συμπληρώνει με τον πιο ευχάριστο τρόπο το μάθημα  της σχολικής τάξης.

Ακόμα και η επαφή με τους συμμαθητές μας είναι διαφορετική στο πρόγραμμα. Μαθητές με διαφορετικές σχολικές επιδόσεις συνεργαζόμαστε  με κοινό σημείο το ενδιαφέρον μας για την ιστορία. Μέσα απ? αυτό αντιλαμβανόμαστε τις ικανότητές μας, ενισχύουμε την αυτοπεποίθησή μας, αλλάζουμε στάση και συμπεριφορά και εκτιμούμε ο ένας τον άλλον περισσότερο. Επικοινωνούμε καλύτερα.

Επιπλέον οι καθηγητές που συμμετέχουν στο πρόγραμμα αποκτούν για μας ένα διαφορετικό ρόλο. Δεν είναι τα απρόσιτα πρόσωπα της αίθουσας. Είναι πιο οικείοι. Τους νιώθουμε πιο κοντά μας. Είναι οι «μεγάλοι» μας φίλοι στο σχολείο.

Γενικά το πρόγραμμα της ιστορίας αλλά και όλα τα προγράμματα του σχολείου άλλαξαν την ατμόσφαιρα της τάξης και του σχολείου. Μας έβγαλαν έξω από το σχολείο, μας δραστηριοποίησαν σε μια άλλη μορφή μάθησης και μας επέτρεψαν να ασχοληθούμε με πράγματα που μας αρέσουν.

 Στα προγράμματα περνάμε καλά και η μάθηση αποκτά άλλη διάσταση, πιο ευχάριστη!

Μπρουζούκης Βασίλης, μαθητής της Β΄ Τάξης του 3^ου Γυμνασίου Τρικάλων